De ideale structuur van een presentatie: de kern
Steven Lips • 22 november 2019
Hoe houd je de aandacht van je publiek vaster dan vast?
Hoe kun jij de aandacht van je publiek vasthouden tijdens je betoog? Denk daarvoor eens terug aan je favoriete film. Hoe houden de makers van James Bond al meer dan 20 jaar de fans aan het scherm gekluisterd (de mooie vrouwen, snelle auto’s en spectaculaire ontploffingen daargelaten)?
En hoe zorgt Greta Thurnberg tijdens haar befaamde speeches ervoor dat haar publiek niet massaal het mobieltje uit de zak tovert voor een potje Candy Crush Saga?
Je raadt het al. De magische woorden zijn weer ‘structuur’ en ‘bouwstenen’. Dit blog artikel beschrijft welke bouwstenen jij direct kunt gebruiken voor een impactvolle presentatie of speech, met een heldere en overtuigende kern.
Leestijd: 7 minuten
Het doel van de kern van een presentatie of speech
Het belangrijkste doel van de hoofdpunten (ook wel de ‘kern’ of 'hoofdboodschap' genoemd) van een presentatie of betoog is het publiek opwarmen voor de grote finale: de conclusie. Daar wordt het werkelijke succes van je harde werk bepaalt: weet je je toehoorders aan te zetten tot actie?
Voor veel beginnende sprekers lijkt de kern het makkelijkste stuk van de presentatie. Men zit ondertussen al beter in het verhaal dankzij een pakkende inleiding en kunnen nu fijn hun kennis delen. De hoofdpunten bestaan dan ook vaak uit inhoudelijke informatie over een of meerdere onderwerpen en zijn, als het goed is, gericht op de kennis van de spreker en de behoefte van de luisteraars.
Het makkelijkste deel van de presentatie zou je dus zeggen, toch wordt het door velen niet optimaal ingevuld. Het gegeven dat men ‘lekker los kan gaan met het delen van kennis’ herbergt een groot risico in zich. Het risico van ‘information overload’ met als direct gevolg verwarring en verlies van aandacht bij het publiek.
Voor veel beginnende sprekers lijkt de kern het makkelijkste stuk van de presentatie. Men zit ondertussen al beter in het verhaal dankzij een pakkende inleiding en kunnen nu fijn hun kennis delen. De hoofdpunten bestaan dan ook vaak uit inhoudelijke informatie over een of meerdere onderwerpen en zijn, als het goed is, gericht op de kennis van de spreker en de behoefte van de luisteraars.
Het makkelijkste deel van de presentatie zou je dus zeggen, toch wordt het door velen niet optimaal ingevuld. Het gegeven dat men ‘lekker los kan gaan met het delen van kennis’ herbergt een groot risico in zich. Het risico van ‘information overload’ met als direct gevolg verwarring en verlies van aandacht bij het publiek.
Structuur en bouwstenen herpakken de aandacht
Wat kun je doen om de aandacht van je publiek te behouden? De SIMPEL presentatiemethodiek geeft je 3 eenvoudige bouwstenen. Deze zijn verder uitgewerkt in het digitale handboek 'In 6 stappen SIMPEL presenteren', inclusief een handige mindmap die jij direct kunt gebruiken om jouw verhaal te structureren.
Bouwsteen #1: De hoofdboodschap
Bouwsteen nummer een is direct de pijler van je verhaal. Wat is die ENE
gedachte die je publiek zich volgende week nog moet kunnen herinneren? Zo is de hoofdboodschap van Susan Cain in haar veel besproken TED-talk dat introverte werknemers rust en ruimte nodig hebben om hun werk optimaal te kunnen doen. Om dit over te kunnen brengen, ondersteunt Susan haar hoofdboodschap met diverse hoofdpunten.
Bouwsteen #2: De hoofdpunten
Hoofdpunten kunnen worden doorgaans als volgt gepresenteerd:
- in de vorm van een bewering, eventueel met deelname van het publiek (je kunt bijvoorbeeld vragen aan je publiek om de hand op te steken als men het eens is met de bewering)
- het bewijs voor de bewering (onderzoekscijfers, een observatie, een quote van een autoriteit of een voorbeeld uit de praktijk).
Bouwsteen #3: De belangrijkste vragen
Als het goed is heb je tijdens de inleiding
de spelregels van jouw presentatie uitgelegd en daarbij aangegeven wanneer men zijn vragen op jou mag afvuren. Het is verstandig om daar een vast tijdstip in je verhaal voor te reserveren. En extreem belangrijk is dat je nooit eindigt met het beantwoorden van vragen. Dat helpt je belangrijkste hoofdboodschap en daarmee de call-to-action, het aanzetten van je publiek tot actie, om zeep. Wat je dus wilt doen is aan het eind van je kernbetoog ruimte inlassen voor het beantwoorden van vragen.
En natuurlijk heb je van tevoren bedacht welke vragen gesteld zullen gaan worden, zodat je een duidelijk antwoord kunt geven en niet met je mond vol tanden staat. Of nog erger, dat er helemaal geen vragen worden gesteld. Voor joker staan kun jij dan eenvoudig ondervangen door te zeggen “Ik kan me voorstellen dat het best lastige materie is geweest en dat een aantal van u zich afvraagt of/hoe/ waarom …Dat is een terechte vraag en het antwoord is …”
Hoe kom je er nu achter welke vragen dat kunnen zijn? Simpel, door je presentatie eens te oefenen met een collega, vriend of nog beter een presentatie-coach. Vraag hen zoveel mogelijk vragen te bedenken na het aanhoren van jouw betoog. Heb jij 10 vragen en antwoorden paraat, dan zit je over het algemeen safe.
Wat moet je vooral NIET doen tijdens het betoog?
Loop niet vooruit op de bouwstenen. Zorg ervoor dat je de structuur aanhoudt die je van tevoren hebt bedacht. Beheers jezelf dus en bouw rust in tussen iedere bouwsteen en hoofdpunt.
Oefening
1. Gebruik de lege mindmap uit het handboek en beschrijf in maximaal 3 zinnen wat jouw hoofdboodschap is. Wat is die ene gedachte die je publiek zich volgende week nog moet kunnen herinneren?
2. Bedenk je hoofdpunten die jouw hoofdboodschap ondersteunen.
Begin met 1 hoofdpunt en werk deze helemaal uit. Dat wil zeggen:
3. Oefen eens om het hoofdpunt te presenteren en neem de tijd op. Hoe lang doe je erover en hoeveel tijd heb je over/kom je tekort? Noteer deze tijd voor jezelf.
1. Gebruik de lege mindmap uit het handboek en beschrijf in maximaal 3 zinnen wat jouw hoofdboodschap is. Wat is die ene gedachte die je publiek zich volgende week nog moet kunnen herinneren?
2. Bedenk je hoofdpunten die jouw hoofdboodschap ondersteunen.
Begin met 1 hoofdpunt en werk deze helemaal uit. Dat wil zeggen:
- een bewering
- deelname van het publiek (bv hand laten opsteken wie het ermee eens is of de bewering herkent)
- bewijs van je bewering (onderzoekscijfers, een observatie, een quote van een autoriteit of een voorbeeld uit de praktijk)
3. Oefen eens om het hoofdpunt te presenteren en neem de tijd op. Hoe lang doe je erover en hoeveel tijd heb je over/kom je tekort? Noteer deze tijd voor jezelf.
Op zoek naar de ideale structuur voor jouw presentatie? Bestel het handboek
Inclusief superhandige invulmodellen

Velen die in de publieke belangstelling staan hebben last van het onterechte gevoel dat ze de boel belazeren, ook wel bekend als het ‘bedriegersyndroom’. Het NRC Handelsblad schreef er een oog-openend artikel over. Daar leen ik graag wat van, om uit te leggen hoe het syndroom in elkaar steekt. En belangrijker, hoe je er mee om kunt leren gaan.

Een geslaagde presentatie of speech begint met een ondersteunende mindset. Als je gedachten over je optreden, zowel vooraf als tijdens, van positieve aard zijn, dan helpt dat enorm om te floreren op het podium. Voor velen is de mindset als het presenteren betreft, verre van positief. Hoe komt dat toch? Dit blogartikel beschrijft de 10 grootste misverstanden die er heersen over spreken in het openbaar.

Je presentatie of betoog nadert haar spetterende einde. Je hebt net de belangrijkste vragen beantwoord, nadat je je hoofdboodschap met weloverwogen bouwstenen hebt onderbouwd. Je inleiding was pakkend en verhelderend. Hoog tijd voor de grande finale dus, waarin je de aandacht van het publiek gaat opzwepen met jouw inspirerende conclusie. Je luisteraars zijn lekker gemaakt en overtuigd. Ze zijn klaar voor actie, help jij ze bij het nemen van de logische volgende stap?
Dit artikel beschrijft de 4 bouwstenen die jij kunt gebruiken voor een inspirerende - en belangrijk, een activerende - conclusie kunt gebruiken.

Een 16-jarig, introvert en licht autistisch meisje uit Zweden zet de wereldtop verbaal in zijn hemd. Hoe krijgt Greta Thunberg het toch voor elkaar om de afgelopen maanden het wereldnieuws te domineren? Het gezicht te worden van een wereldwijde beweging van ‘klimaatspijbelende’ jongeren? En hoe kan deze impactvolle scholier ervoor zorgen dat ze impact blijft maken op de lange termijn?

De inleiding van een presentatie kun je vergelijken met de trailer van een film. Het doel van de inleiding is om je luisteraars/kijkers lekker te maken. Om de aandacht te pakken en het brein op te warmen voor wat er komen gaat. Zodat je publiek tijdens je presentatie regelmatig onbewust ‘aha’-momenten, momenten van herkenning heeft. En natuurlijk om de hoofdpersoon van het verhaal te introduceren. En dat ben jijzelf.
Maar hoe begin je een presentatie of speech? Welke bouwstenen heb jij tot je beschikking om een vliegende start te maken?
In deze blog heb ik de 7 meest gebruikte onderdelen voor een knallende start voor je verzameld.