Blogopmaak
De kracht van kwetsbaarheid bij het spreken in het openbaar
Steven Lips • jan. 03, 2020
Het nieuwe jaar is nog geen week oud en ik voel me vreselijk kwetsbaar. Een naakte charlatan, waarvan de hoek van zijn onzichtbaarheidsmantel tijdens het wegsluipen achter een deurklik is blijven hangen. De aanleiding voor dit vreselijke gevoel? Een boek.
Gemiddelde leestijd: 8 minuten
Specifieker, een boek over een bijzonder onderwerp, dat ik kreeg aanbevolen door Storytel om mijn ernstige verslaving aan audioboeken nog wat verder uit de hand te laten lopen. Afgelopen jaar heb ik volgens de statistieken van deze luisterboekapp in 2019 zo’n 80 boeken beluisterd. Heerlijke afleiding tijdens het klussen, reizen, afwassen, pimpampetten, sporten en wasopvouwen. Behoorlijk leerzaam ook. Pijnlijk leerzaam, want net toen ik dacht dat de SIMPEL presentatiemethodiek 100% compleet was, deed het uitgebreide onderzoek van ene Mrs. Brown me beseffen dat er een groot zwart gat in zit. Dat het niet perfect is. Dat ik een essentieel onderdeel over het hoofd heb gezien. En dat voelt zo ontzettend naar, waardoor het Bedriegerssyndroom me weer eens flink in de klauwen heeft. Hoog tijd om een artikel over het onderwerp van de meest bekeken presentatie op TED onder het vergrootglas te nemen. Met als hoofdvraag:
‘Hoe kan kwetsbaarheid je op het podium tijdens een presentatie of toespraak je impact ernstig vergroten?
De achtergrond van de kracht van kwetsbaarheid
Het boek ‘The Power of Vulnerability’ van Brené Brown, onderzoeker en docent aan de University of Houston is gebaseerd op zo’n 10 jaar onderzoek. Als ze had geweten dat haar toe spraak over kwetsbaarheid op de befaamde TED-conferentie wereldwijd bijna 9 miljoen keer zou worden bekeken, had ze in eerste instantie liever nooit publiekelijk over haar zenuwinzinking verteld. De Amerikaanse onderzocht als research professor bij de University of Houston College of Social Work al jaren onderwerpen als authentiek leiderschap, moed en schaamte. In haar beginjaren als onderzoeker geloofde ze nog heilig in het mantra 'als je het niet kunt meten, bestaat het niet.'
Brown raakte in een crisis toen ze ontdekte dat haar eigen leven nauwelijks aan de voorwaarden van een bezield leven voldeed. Uit haar onderzoeken en talloze interviews kwam bijvoorbeeld naar voren dat perfectionisme – waar ze naar eigen zeggen veel last van heeft – juist niets bijdroeg aan een gevoel van eigenwaarde en het streven naar kwaliteit. Intellectueel begrijpen wat er nodig is om effectief en gelukkig te zijn, bleek iets anders te zijn dan deze kennis in de praktijk te brengen. Een bezoek aan een therapeute en een nieuwe kijk op haar onderzoeksgegevens leverden Brown het inzicht op dat kwetsbaarheid de sleutel is tot een vervuld bestaan. Of dat nou in een relatie is, een gezin of in organisaties. Haar toespraak uit 2010 sloeg in als een bom. Ze dacht en hoopte dat een paar honderd mensen zouden kijken. Het bleken er miljoenen te zijn.
Brenés eerste bevinding was dat schaamte het grote obstakel is voor connectie. Schaamte is het gevoel dat er misschien iets mis met je is. Iets wat je liever verbergt en verstopt voor anderen, omdat ze je anders zouden kunnen afwijzen. En schaamte kennen we allemaal: ben ik niet goed genoeg? Niet knap genoeg, niet rijk genoeg, niet sterk genoeg? Niet slank genoeg, niet succesvol genoeg? Om toch connecties aan te gaan met anderen moet je jezelf blootgeven, en dat vereist grote kwetsbaarheid.
Zo ging Brené naast connectie ook schaamte en kwetsbaarheid onderzoeken. Na talloze deelnemers te interviewen zag ze een patroon. Mensen in haar onderzoek konden in twee groepen onderverdeeld worden:
- Enerzijds waren er mensen die steevast het gevoel hadden ‘erbij te horen’ en geliefd te worden in hun leven.
- Aan de andere kant waren er mensen die hiermee worstelden, die zich afvroegen of ze wel goed genoeg waren en die altijd het gevoel hadden te moeten vechten voor liefde en om erbij te horen.
“Het enige wat ons van connectie weerhoudt is de angst dat we die connectie niet waard zijn.”
Een meer uitgebreide samenvatting van het boek ‘The Power of Vulnerability’ vind je op de blog Kwetsbare held
van Wout van Wengerden.
Hoe pas je de kracht van kwetsbaarheid toe tijdens spreken in het openbaar?
Het mooie van het onderzoek van Brené vind ik persoonlijk de praktische toepasbaarheid van de gegenereerde inzichten. Met andere woorden, hoe pas je de kracht van kwetsbaarheid toe in de praktijk van alledag? Als ouder bijvoorbeeld, als partner in een relatie, als professional en als vriend? Op haar website geeft de onderzoekster diverse templates en quotes die je als handvat kunt gebruiken. Wat ik echter miste zijn concrete tips voor het toepassen tijdens een van de meest kwetsbare momenten denkbaar: het delen van je ideeën en ervaringen met een (grote) groep vreemden?
Al googlend stuitte ik op de blog van Melanie Curtin op Inc.com. Daarin beschrijft Melanie een interview waarin ze Brené ondervraagt over hoe ze zelf met haar gevoelens van schaamte en kwetsbaarheid omgaat voorafgaand, tijdens en na haar publieke optredens. Uit het interview zijn de volgende praktische adviezen te destilleren:
- Alles draait om verbinding tussen mensen. Tussen de mensen op het podium en de spreker. Tussen het publiek onderling. De spreker met het organiserende team. Door je kwetsbaar op te stellen, geef je je publiek en jezelf de gelegenheid om zich verbonden te voelen. Voordat je het podium op stapt, kun je de volgende zin een aantal keer voor jezelf het herhalen (vrij vertaald naar het ‘People, people, people’- mantra van Brené): zij zijn ook maar mens, zij zijn ook maar mens, zij zijn ook maar mens.
- Je mindset bepaalt de mate waarin je gevoelens van kwetsbaarheid toestaat. Zie jij het publiek voor je als ‘beter, slimmer en meer capabel’ dan jijzelf? Of sta je op gelijke voet, als mens tot mens, ieder met zijn eigen kwetsbaarheden. Mocht dit nog niet helpen, dan kun je het publiek ook proberen te zien als middelbare scholieren, kwetsbare wezentjes met veel minder levenservaring.
- Mag het licht half aan? Een praktisch handigheidje om het gevoel van verbondenheid te vergroten is om de zaal half te laten verlichten. Zodat je als spreker het publiek aan kunt kijken, hoe moeilijk dat ook lijkt. Door de ander echt in de ogen te kunnen kijken, ontstaat er een denkbeeldig lijntje dat je helpt om de ander te zien als mens. In plaats van een donkere ruimte met vreemden, gekuch en geritsel.
Terug naar de afwas
Terug naar het moment tijdens het afwassen afgelopen week, toen ik bijna een champagne-glas kapot kneep door de blikseminslag van kwetsbaarheid. Het gevoel dat ik een universele en allesbepalende set van emoties (kwetsbaarheid en schaamte) over het hoofd heb gezien tijdens al die jaren dat ik het mysterie van ogenschijnlijk achteloos impactvolle sprekers probeer te ontcijferen, deed me letterlijk schrikken. Een stoot adrenaline ontnam me de adem en mijn nekspieren trokken als een touw mijn keel dicht. Gelukkig heb ik dankzij het onderzoek van Brené wederom weer eens mogen leren dat perfectionisme geen karaktertrek is. Het is aangeleerd gedrag, dat je kunt accepteren en dan parkeren. Of zoals de Amerikaanse onderzoekster het dichterlijk verwoord:
Ik voeg daar graag het volgende aan toe: We luisteren liever naar een zacht ei dan naar een geharde eikel. Vanaf nu zie ik de kracht van kwetsbaarheid dan ook als een belangrijk inzicht voor een impactvolle, SIMPELe presentatie en zal het verder gaan onderzoeken en ervaren in de praktijk van het doceren en spreken.
En jij?
Heb jij voorbeelden van hoe kwetsbaarheid je helpt verbinding te maken met je publiek? Deel ze gerust hieronder in de comments, sharing is caring!
Op zoek naar de ideale structuur voor jouw presentatie? Bestel het handboek
Inclusief superhandige invulmodellen
Velen die in de publieke belangstelling staan hebben last van het onterechte gevoel dat ze de boel belazeren, ook wel bekend als het ‘bedriegersyndroom’. Het NRC Handelsblad schreef er een oog-openend artikel over. Daar leen ik graag wat van, om uit te leggen hoe het syndroom in elkaar steekt. En belangrijker, hoe je er mee om kunt leren gaan.
Een geslaagde presentatie of speech begint met een ondersteunende mindset. Als je gedachten over je optreden, zowel vooraf als tijdens, van positieve aard zijn, dan helpt dat enorm om te floreren op het podium. Voor velen is de mindset als het presenteren betreft, verre van positief. Hoe komt dat toch? Dit blogartikel beschrijft de 10 grootste misverstanden die er heersen over spreken in het openbaar.
Je presentatie of betoog nadert haar spetterende einde. Je hebt net de belangrijkste vragen beantwoord, nadat je je hoofdboodschap met weloverwogen bouwstenen hebt onderbouwd. Je inleiding was pakkend en verhelderend. Hoog tijd voor de grande finale dus, waarin je de aandacht van het publiek gaat opzwepen met jouw inspirerende conclusie. Je luisteraars zijn lekker gemaakt en overtuigd. Ze zijn klaar voor actie, help jij ze bij het nemen van de logische volgende stap?
Dit artikel beschrijft de 4 bouwstenen die jij kunt gebruiken voor een inspirerende - en belangrijk, een activerende - conclusie kunt gebruiken.
Hoe houd je de aandacht van je publiek vaster dan vast? Dit blog artikel beschrijft welke bouwstenen jij direct kunt gebruiken voor een impactvolle presentatie of speech, met een heldere en overtuigende kern.
De 'setting' van je presentatie of toespraak bepaalt voor grote mate het succes van het overdragen van je hoofdboodschap. In dit artikel lees je hoe de presentatievorm de inhoud van je verhaal bepaalt. En hoe een snelle diagnose van het publiek je helpt om impact te maken.
Hoe begin je een presentatie of speech? Welke bouwstenen heb jij tot je beschikking om een vliegende start te maken? In deze blog heb ik de 7 meest gebruikte onderdelen voor een knallende start voor je verzameld.
Een 16-jarig, introvert en licht autistisch meisje uit Zweden zet de wereldtop verbaal in zijn hemd. Hoe krijgt Greta Thunberg het toch voor elkaar om de afgelopen maanden het wereldnieuws te domineren? Het gezicht te worden van een wereldwijde beweging van ‘klimaatspijbelende’ jongeren? En hoe kan deze impactvolle scholier ervoor zorgen dat ze impact blijft maken op de lange termijn?
De inleiding van een presentatie kun je vergelijken met de trailer van een film. Het doel van de inleiding is om je luisteraars/kijkers lekker te maken. Om de aandacht te pakken en het brein op te warmen voor wat er komen gaat. Zodat je publiek tijdens je presentatie regelmatig onbewust ‘aha’-momenten, momenten van herkenning heeft. En natuurlijk om de hoofdpersoon van het verhaal te introduceren. En dat ben jijzelf.
Maar hoe begin je een presentatie of speech? Welke bouwstenen heb jij tot je beschikking om een vliegende start te maken?
In deze blog heb ik de 7 meest gebruikte onderdelen voor een knallende start voor je verzameld.